Kıdem Tazminatı Nedir?
📌 Kıdem tazminatı, en az 1 yıl çalışan işçinin, iş sözleşmesinin belirli nedenlerle sona ermesi halinde işverenden aldığı tazminattır.
✔️ İşçinin kıdemine (çalışma süresine) bağlı olarak hesaplanır.
✔️ Her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında ödeme yapılır.
✔️ İşçi haklı nedenle işten ayrılırsa kıdem tazminatı alabilir.
📌 Önemli: Kıdem tazminatı, 4857 sayılı İş Kanunu ve 1475 sayılı Kanun’un 14. maddesi kapsamında düzenlenmiştir.
Kıdem Tazminatı Şartları Nelerdir?
📌 İşçinin kıdem tazminatı alabilmesi için şu şartları sağlaması gerekir:
✔️ Aynı işverene bağlı en az 1 yıl çalışmış olmak
✔️ İşten çıkarılmış olmak veya haklı nedenle istifa etmiş olmak
✔️ Kanunda belirtilen özel durumlara sahip olmak (evlilik, askerlik, emeklilik vb.)
📌 Önemli: Eğer işçi istifa ederse kıdem tazminatı alamaz! Ancak haklı fesih durumunda tazminat hakkı doğar.
Kimler Kıdem Tazminatı Alabilir?
📌 Kıdem tazminatı alabilecek durumlar şunlardır:
1. İşveren Tarafından İşten Çıkarılma
✔️ İşten çıkarılan işçi kıdem tazminatı alır.
✔️ Ancak, “ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık” nedeniyle çıkarılmışsa tazminat alınamaz.
2. Haklı Fesih ile İşten Ayrılan İşçi
✔️ Maaşı zamanında ödenmeyen işçi
✔️ İşveren tarafından mobbing (psikolojik baskı) gören işçi
✔️ Sağlığını tehdit eden bir iş ortamında çalışan işçi
📌 Bu durumlar, işçiye haklı fesih yaparak tazminat alma hakkı tanır.
3. Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılma
✔️ Erkek işçiler askere gitmek için işten ayrılıyorsa kıdem tazminatı alabilir.
4. Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma
✔️ Kadın işçiler, evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde işten ayrılırsa kıdem tazminatı alabilir.
5. Emeklilik veya 3600 Gün Şartıyla Ayrılma
✔️ İşçi, SGK’dan “Kıdem Tazminatı Yazısı” alarak tazminatını alabilir.
📌 Önemli: İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde kıdem tazminatı alınamaz!
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
📌 Kıdem tazminatı hesaplanırken şu formül kullanılır:
📌 Çalışma Süresi (Yıl) x Brüt Maaş = Kıdem Tazminatı
🔹 Örnek Hesaplama:
- Çalışma süresi: 5 yıl
- Brüt maaş: 30.000 TL
- Tazminat = 5 x 30.000 = 150.000 TL
📌 Not: 2024 yılında kıdem tazminatı tavanı 35.058 TL olarak belirlenmiştir.
📌 Öneri: Eğer işçi fazla mesai, yemek ve yol yardımları alıyorsa, brüt ücrete eklenerek hesaplanmalıdır.
Kıdem Tazminatı Ödeme Süresi ve Vergilendirme
✔️ İşveren, işçinin çıkışından itibaren en geç 30 gün içinde tazminatı ödemelidir.
✔️ Kıdem tazminatından SGK primi kesilmez, sadece damga vergisi kesilir.
📌 Öneri: İşveren ödeme yapmazsa, iş mahkemesine dava açılabilir.
SSS (Sık Sorulan Sorular)
1. İşçi istifa ederse kıdem tazminatı alabilir mi?
📌 Hayır. Ancak haklı fesih yaparsa alabilir.
2. İşveren kıdem tazminatını ödemezse ne yapılmalı?
📌 İş Mahkemesi’ne veya Arabulucuya başvurulmalıdır.
3. Kıdem tazminatı hangi durumlarda alınmaz?
📌 İşçi kendi isteğiyle istifa ederse veya işveren haklı nedenle çıkarırsa kıdem tazminatı alınamaz.
4. Evlilik nedeniyle kıdem tazminatı almak için ne yapılmalı?
📌 Evlendikten sonraki 1 yıl içinde işverene yazılı bildirim yapılmalıdır.
5. İşçi, işten ayrıldıktan sonra kıdem tazminatı almak için ne kadar süresi var?
📌 Zamanaşımı süresi 5 yıldır.
Sonuç: Kıdem Tazminatı İşçilerin En Önemli Hakkıdır!
📌 İşçiler, kıdem tazminatı haklarını bilmeli ve şartları sağlamaları halinde talep etmelidir.
📌 İşten ayrılmayı planlayan işçiler, hukuki haklarını korumak için mutlaka bir uzmana danışmalıdır.
📌 Eğer işveren kıdem tazminatını ödemezse, İş Mahkemesi’ne başvurularak hak aranabilir!
Bir yanıt yazın