Kira Tespit Davası Nedir?

Kira tespit davası, kiracı ile mal sahibi arasındaki kira bedelinin yeniden belirlenmesi amacıyla mahkemeye başvurularak açılan bir dava türüdür. Bu davalar, kira artışı oranları üzerinden anlaşmazlık yaşandığında veya kira bedelinin piyasa koşullarına göre yeniden düzenlenmesi gerektiğinde gündeme gelir. Kira artışı ise, kira sözleşmesinde belirtilen veya yasaların öngördüğü oranlarda kira bedelinin belirli dönemlerde (genellikle yıllık) artırılması anlamına gelir. Her iki işlem de kira bedelinin değiştirilmesiyle ilgilidir ancak kira tespit davası, mahkeme kararıyla yeni kira bedelinin tespit edilmesini içerir.

Kira Tespit Davasında 5 Yıl Şartı Nedir?

Kira tespit davasında en çok bilinen şartlardan biri de “5 yıl” şartıdır. Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili maddesine göre, kiracının veya mal sahibinin, kira bedelinin tartışmalı olduğu durumlarda, en az 5 yıllık kira ilişkisi bulunması halinde mahkemeye başvurarak kira tespit davası açabilmesi mümkündür. Bu süre zarfında yenilenen kira dönemi, bu davanın açılmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Kira Tespit Davası Ne Zaman ve Kim Tarafından Açılabilir?

Kira tespit davaları hem kiracı hem de mal sahibi tarafından açılabilir. Genellikle, güncel kira bedelinin piyasa koşullarına uygun olmadığını düşünen taraf, bu davayı açarak hakim kararı ile yeni bir kira bedeli belirlenmesini talep edebilir. Yenilenen kira dönemi, kiracı ve mal sahibi arasındaki yeni bir sözleşme dönemi olarak kabul edilmektedir ve başvuru süresinde dikkat edilmesi gereken önemli bir zaman dilimidir.

Kira Tespit Davası Şartları Nelerdir?

Kira tespit davası açabilmenin bazı şartları bulunmaktadır. Öncelikle kira sözleşmesinin yazılı olarak yapılmış olması gerekmektedir. Ayrıca, kiracı ile kiraya veren arasında en az 5 yıllık bir kira ilişkisi olmalıdır. Mahkemeye sunulması gereken belgeler arasında ise kira sözleşmesi, rayiç bedel araştırmasına dair belgeler ve emsal kira bedeline dair hesaplamalar yer alır.

Kira Tespit Davasında Hakim Nasıl Karar Verir?

Hakim, kira tespit davasında karar verirken çeşitli unsurları göz önünde bulundurmak zorundadır. Bu unsurlar arasında rayiç bedel araştırması, emsal konut ve işyeri kira değerleri ve bilirkişi tarafından yapılan incelemeler yer alır. Mahkeme, sunulan deliller ışığında adil bir kira bedelini tespit eder.

Kira Tespit Davalarının Sıklıkla Sorulan Hukuki Sorunları

Kira tespit davalarında sıkça karşılaşılan hukuki sorunlar arasında dava sürecinde kira ödemeleri, tahliye davası ile eş zamanlı işlem yürütülüp yürütülemeyeceği ve sözleşmede artış oranı belirtilmiş olsa bile dava açılabilir mi gibi sorular yer almaktadır. Dava sırasında kiracının belirlenen eski bedel üzerinden kira ödemeleri gerekmekte olup, dava sonunda belirlenen yeni bedel üzerinden geriye dönük fark talep edilebilmektedir.

Kira Tespit Davasının Sonuçları ve Taraflara Etkisi

Kira tespit davası, taraflar arasında kira bedelinin mahkeme kararı ile yeniden belirlenmesine neden olur. Dava sonucunda kiracı veya kiraya veren, geri dönük kira farkı talebinde bulunabilir ve yeni kira bedeli, mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren geçerli sayılır. Bu durumda, kiracı ve mal sahibi arasında yeni bir sözleşme dönemi başlamış olur.

İşyeri Kira Sözleşmelerinde Kira Tespit Davası Uygulaması

İşyeri kira tespit davaları, ticari kiracılar için de önem arz etmektedir. Özellikle AVM, ofis ve dükkân gibi ticari alanlarda kiralanan mülklerde söz konusu davalar sıkça açılabilmektedir. Bu tür davalarda da 5 yıl şartı geçerlidir ve emsal kira bedelleri üzerinden tespit yapılmaktadır. Yargı kararları bu tür davalarda sıklıkla emsal teşkil eder.

SSS (Sıkça Sorulan Sorular)

• Kira tespit davası nedir? – Kira bedelinin yeniden belirlenmesi amacıyla açılan bir dava türüdür.
• 5 yıl şartı nedir? – Kiracı veya mal sahibinin mahkemeye başvurma hakkı için 5 yıllık kira ilişkisi şarttır.
• Kira tespit davasını kimler açabilir? – Hem kiracı hem de mal sahibi açabilir.
• Kira tespit davası ne zaman açılabilir? – Yenilenen kira dönemi içerisinde açılabilir.
• Sözleşme yazılı değilse dava açabilir miyim? – Hayır, sözleşme yazılı olmalıdır.
• Yeni kira bedeli ne zaman geçerli olur? – Mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren geçerli olur.
• Geriye dönük kira farkı talep edebilir miyim? – Evet, mahkeme kararı ile edilebilir.
• İşyeri kiraları için özel bir durum var mı? – Ticari kiralarda 5 yıl şartı ve emsal kira bedeli belirlemesi önemlidir.
• Dava devam ederken kira ödemesi nasıl yapılır? – Eski bedel üzerinden ödeme yapılır.
• Tahliye davası ile eş zamanlı dava açabilir miyim? – Evet, ancak ayrı süreçte değerlendirilir.