Günümüz rekabet ortamında markalar, işletmelerin kimliğini ve itibarını taşıyan en değerli varlıklardan biridir. Ancak marka değeri kadar, bu değerin korunması da büyük önem taşır. Tam da bu noktada devreye giren marka avukatı, markaların hukuki güvenliğini sağlayarak fikri mülkiyet haklarını koruma altına alır. Peki marka avukatı ne iş yapar, hangi alanlarda uzmanlaşır ve ne zaman böyle bir uzmana ihtiyaç duyulur? İşte tüm yönleriyle marka avukatlığının kapsamı…
Marka Hukuku Nedir?
Marka hukuku, bir işletmenin mal veya hizmetlerini tanıtan ve ayırt edilmesini sağlayan işaretlerin (isim, logo, slogan vb.) korunmasına yönelik hukuki kuralları içerir. Bu alan, Türkiye’de 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmiştir. Marka hakkı, sadece tescil ile değil, aynı zamanda kullanım ve tanınırlıkla da doğabilir.
Marka Avukatı Kimdir?
Marka avukatı, marka tescili, marka hakkının ihlali, marka itirazları, marka iptali ve benzer uyuşmazlıklarda müvekkillerine hukuki destek veren, fikri ve sınai mülkiyet hukuku alanında uzmanlaşmış bir avukattır. Marka avukatları, bireyler, küçük işletmeler, start-up’lar ve büyük ölçekli şirketlerle çalışır.
Marka Avukatı Ne İş Yapar?
Marka avukatının görev ve yetki alanı oldukça kapsamlıdır. Hem dava öncesi danışmanlık hem de dava süreçlerinin yönetiminde etkin rol oynar.
1. Marka Tescil Sürecinin Yönetimi
Marka tescili, markanın yasal koruma altına alınması için ilk ve en önemli adımdır. Marka avukatı bu süreçte:
- Marka araştırması yapar
- Tescil başvurusunu hazırlar
- Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) ile iletişimi sağlar
- Gerekli belgeleri düzenler ve başvuruyu sunar
- Başvuruya yapılan itirazları yanıtlar
2. Marka İtirazları ve Savunma İşlemleri
Tescil başvurusu yapılan bir markaya, başka kişiler veya kurumlar tarafından benzerlik veya karışıklık gerekçesiyle itiraz edilebilir. Marka avukatı:
- İtiraz dilekçesi hazırlar
- Gerekçeli savunmalar sunar
- TÜRKPATENT nezdinde süreci takip eder
3. Marka Hakkı İhlallerine Karşı Dava Açma
Markanızın izinsiz kullanılması, taklit edilmesi veya kötüye kullanılması durumunda marka avukatı:
- Haksız rekabet davası
- Marka hakkına tecavüz davası
- İhtiyati tedbir talepleri
- Tazminat davaları
gibi yollarla hakkınızı savunur.
4. Marka İptal ve Hükümsüzlük Davaları
Mevcut bir markanın:
- Kötü niyetle tescil edildiği
- Hiç kullanılmadığı
- Kamu düzenine aykırı olduğu
gerekçeleriyle iptali veya hükümsüzlüğü istenebilir. Bu süreçte marka avukatı dava dilekçesi hazırlar, delil toplar ve süreci yürütür.
5. Lisans ve Devir Sözleşmeleri Hazırlama
Marka haklarının başka kişi veya şirketlere kullandırılması (lisans) veya tamamen devredilmesi durumlarında marka avukatı:
- Sözleşme hazırlar
- Taraf hak ve yükümlülüklerini belirler
- Tescil ve kayıt işlemlerini yürütür
6. Uluslararası Marka Başvuruları ve Koruma
Yurt dışında da geçerli marka koruması sağlamak isteyen kişiler için marka avukatı:
- Madrid Protokolü kapsamında uluslararası tescil başvurusu yapar
- WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) işlemlerini yönetir
- Uluslararası uyuşmazlıklarda danışmanlık verir
Hangi Davalarda Görev Alır?
- Marka hakkına tecavüz davası
- Marka tescilinin iptali veya hükümsüzlüğü
- Marka taklidi nedeniyle haksız rekabet davası
- Marka lisans ihlali davaları
- Marka izinsiz kullanım ihtarları
- Marka tazminat davası
- Marka ve alan adı uyuşmazlıkları
Kimler Marka Avukatına Başvurmalı?
- Yeni bir marka oluşturan girişimciler
- Mevcut markasını korumak isteyen şirketler
- Marka ihlaliyle karşılaşan kişi veya kurumlar
- Tescile itiraz etmek isteyen rakip markalar
- Yurt dışında marka başvurusu yapmak isteyen ihracatçılar
- Lisans ve devir işlemi yapacak marka sahipleri
Marka Avukatı Ücretleri Ne Kadardır?
2025 yılı itibarıyla marka avukatlığı hizmet bedelleri, işlemin kapsamına göre değişkenlik gösterir:
- Marka tescil başvurusu danışmanlığı: 5.000 – 15.000 TL
- Marka hakkı ihlali davası: 20.000 – 100.000 TL
- Marka iptal/hükümsüzlük davası: 25.000 TL’den başlar
- Uluslararası başvuru süreci: 50.000 TL’ye kadar çıkabilir
Avukatın deneyimi, dava konusu markanın değeri ve uluslararası boyut, ücretin belirlenmesinde etkilidir.
Marka Avukatı ile Çalışmanın Avantajları
- Marka haklarınız profesyonelce korunur
- Tescil sürecinde hatalardan kaçınılır
- Hızlı müdahale ile marka değeri korunur
- Taklit ve kötüye kullanım engellenir
- Uluslararası pazarda markanızın güvenliği sağlanır
SSS: Sıkça Sorulan Sorular
1. Marka tescili zorunlu mu?
Hayır, ancak tescil yapılmazsa markanızı başkası adına tescil ettirebilir. Tescil, hukuki koruma sağlar.
2. Benzer markaya itiraz edebilir miyim?
Evet. TÜRKPATENT’e itiraz ederek marka tescilinin durdurulmasını talep edebilirsiniz.
3. Markam izinsiz kullanılırsa ne yapmalıyım?
Marka avukatı aracılığıyla ihtarname gönderebilir, ardından marka hakkına tecavüz ve tazminat davası açabilirsiniz.
4. Marka ihlali ceza davasına konu olur mu?
Evet. Ticari unvan, logo veya markayı kötüye kullanan kişiler hakkında ceza davası da açılabilir.
5. Yurt dışında marka koruması nasıl sağlanır?
Madrid Protokolü kapsamında uluslararası marka başvurusu yapılabilir. WIPO süreci marka avukatıyla yürütülmelidir.
6. Marka tescili ne kadar sürede tamamlanır?
Genellikle 6-8 ay sürer. Ancak itiraz ve ret gibi durumlarda bu süre uzayabilir.
Sonuç
Marka avukatı, iş dünyasının en değerli varlıklarından olan markaların korunması, yönetimi ve geliştirilmesinde kilit rol oynayan bir hukuk uzmanıdır. Marka tescilinden dava süreçlerine, lisans işlemlerinden uluslararası koruma stratejilerine kadar geniş bir yelpazede hizmet veren marka avukatları, sadece bugünü değil, markanızın geleceğini de güvence altına alır. Eğer siz de markanızın güvende olmasını istiyorsanız, fikri mülkiyet hukukunda uzman bir marka avukatıyla çalışmak en doğru tercihtir.
Bir yanıt yazın